Leven in een Ecodorp

Verslag geschreven door Ton, CVEG-lid en bewoner van Ecodorp Zuiderveld (Nijmegen)

Heerlijk verbindende ledendagen meegemaakt, waar ik enthousiast van werd, en ik zag ook veel andere mensen enthousiast. Live workshops om te leren om te gaan met wat we allemaal kunnen tegenkomen in het leven in een woongemeenschap. Later ledendagen en CLIPS-trainingen via Zoom vanwege corona.

Maar dan komt het echte Ecodorp Zuiderveld dichterbij, dat is spannend, en in het echt toch weer heel anders dan in de voorbereiding.

Vanwege de gemeenschapsvorming hebben we besloten om zelf de woningen te leemstucen en zelf tweedehands keukens op te snorren en te installeren. Het lijkt meer werk dan we aankunnen en dat geeft verwachtingen en teleurstellingen. De meeste mensen hebben al een leven, met werk, kinderen, familie, kennissen, dat blijft allemaal doorgaan terwijl je er een grote familie bij krijgt die ook veel tijd en inzet vraagt. En waartussen je je plek nog moet vinden en inrichten.

Ik moet opnieuw een drempel over om er ook daadwerkelijk te gaan wonen. Ik moet mezelf voorhouden dat ik dit wil meemaken en dat er altijd nog andere mogelijkheden zijn als het echt niet blijkt te passen. Kan ik de balans tussen mezelf en gemeenschap vinden? Gelukkig ontdek ik vrij snel dat ik zelf kan bepalen wanneer ik mijn deur en mijn gordijnen sluit. Balans vinden blijft moeilijk, maar ik heb het in eigen hand. Dat besef geeft een stuk meer rust.

Het ecodorp is een soort snelkookpan. Wat er gebeurt is zichtbaar en doet wat met me en omdat we ook veel samen willen doen word ik echt in van alles uitgedaagd. Ik ontdek dat ik het moeilijk vind om in mijn eentje ergens verantwoordelijkheid voor te nemen, alleen ergens voor (op) te staan, en ik kan leren van de mensen die dat wel kunnen en doen. Ik merk dat ik zo fanatiek kan zijn in het verdedigen van mijn overtuigingen dat ik mijn gesprekspartner niet meer kan horen. Mogelijk heb ik zelf een oude angst om niet gehoord te worden, mijn stem was ook niet belangrijk. Maar dat is oud, nu is er best ruimte genoeg om te horen en gehoord te worden.

Ik ontdek ook mijn sterkere punten, ik heb gevoel voor verbinding, oog en oor voor mijn medemens, bied graag morele ondersteuning, ben graag bij zaken betrokken die het gemeenschapsgevoel versterken: samen zingen, het vieren van jaarfeesten, ledendagen van de vereniging, in kleinere groepjes met elkaar praten over dingen die ons bezighouden, fijne dingen, moeilijke dingen, treurige dingen. Dat ervaar ik als fijn, zinvol, helpend en helend.

Door een klein steuntje in de rug van een medebewoner zie ik mezelf dingen doen die ik alleen niet had gedaan, zoals bijvoorbeeld zingen op het terras buiten. Ik leer dat ik mezelf best mag laten zien.

Nog meer fijne dingen: het leren kennen van mensen buiten mijn eigen leeftijdsgroep, de frisse blik van jonge mensen, de levendigheid van spelende kinderen in de tuin. De input van de anderen waardoor ik bijvoorbeeld meer leer over de tuin, permacultuur, duurzaamheid, dat verrijkt mij weer.

Samen aanpakken, helpen met bouwen, sjouwen, tegelpaden leggen, lunch klaarmaken, koffiezetten, opruimen, schoonmaken. Allemaal dingen waar ik meer plezier aan beleef wanneer ik ze met anderen samen doe, omdat ze zin hebben in een groter geheel, dan alleen mijn eigen bedoeninkje. Gedeeld plezier is dubbel plezier en gedeeld leed is half zo groot, dat kan ik hier echt ervaren.

Tot mijn grote verrassing ben ik een nieuwe relatie aangegaan, binnen het ecodorp. Allebei zijn we betrokken in de gemeenschap en dragen we ons steentje bij. We zijn een verrijking voor elkaar en ook voor de gemeenschap en natuurlijk brengt ook dit weer uitdagingen en veel leermomenten mee.

Inmiddels zijn alle woningen en gemeenschappelijke ruimtes (GER) geleemstuct. Zo goed als alle keukens zijn geïnstalleerd. De voorlopige groentetuin heeft al een en ander opgeleverd. Er staan her en der al mooie planten, terras en paden zijn betegeld. Er is een wekelijks eetgroepje. Er zijn rondleidingen voor geïnteresseerden. De gemeenschappelijke wasruimte is betegeld, de logeerkamer is in orde, de zoldervloer van de GER is bekleed met kurk, binnenkort worden de vloeren van de GER voorzien van marmoleum en gaan we die ruimtes nieuw inrichten. Het geraamte van de schuur staat overeind. Er werd een zomerweek georganiseerd met leuke activiteiten voor kinderen en volwassenen. Kortom: het borrelt en bruist.

Ton Perry

Meer dan welkom in Ecodorp Zuiderveld

Op 27 mei 2021 verscheen het volgende artikel op de site van Nijmegen Waalsprong:

Ecodorp Zuiderveld is met zijn gemeenschappelijke karakter en duurzame insteek de woonplek bij uitstek voor ‘sociale denkers’ en ‘groene doeners’. Drie van hen, Anouk Platenkamp, Stefan Pappe en Hélêne Bontjer, vertellen waarom zij heel bewust kozen voor een woonavontuur in dit meest noordelijk stukje Waalsprong.

‘Het gemeenschapsgevoel sprak ons meteen aan’

‘Hiervoor woonde ik met mijn partner en ons vijfjarig zoontje in een maisonnette in Lindenholt’, vertelt Anouk Platenkamp (zie foto hier naast), professioneel harpiste. ‘We probeerden onze ecologische voetafdruk al zo klein mogelijk te houden, maar sinds de geboorte van onze zoon zijn we écht bewust gaan nadenken over hoe we de aarde straks achterlaten. Toen is het zaadje geplant om voor iets ecovriendelijks te gaan.’

‘Tijdens onze zoektocht naar een andere huurwoning, hebben we in Hees, Weezenhof, zelfs in Wijchen gekeken, maar liefst wilden we in Nijmegen blijven. Mijn vader tipte ons over dit project in Zuiderveld. We waren meteen enthousiast, vooral vanwege het gemeenschapsgevoel, het samen dingen doen en het er voor elkaar zijn. Wel moesten we even nadenken of we zoveel uren inzetbaar wilden zijn voor de groep, maar uiteindelijk hebben we volmondig ‘ja’ gezegd.’

‘Nu mijn werk door corona deels stilligt, heb ik een tijdje twee dagen per week bij verschillende activiteiten geholpen, zoals het leem-stuken van de wanden in het Noord-blok. Eerder waren de mensen uit het Noord-blok al bij ons geweest, zodat we rustig naar onze verhuizing konden toeleven. Ook fijn was dat we vooraf mochten aangeven wáár we wilden wonen. Gezien de eventuele geluidsoverlast door mijn harp, had een hoekhuis onze voorkeur. Die woning kregen we. Echt ideaal.’

‘Ook ons zoontje is hier helemaal ingeburgerd. Hij heeft alle ruimte en volop speelkameraadjes. Is er iets? Dan kan hij overal aanbellen. Iedereen weet dat hij bij ons hoort. Soms vertel ik mensen dat ik ooit een tuinconcert wil gaan organiseren, maar dan wel eerst mijn buren om toestemming moet vragen omdat we alleen een gezamenlijke tuin hebben. Dan zie ik ze denken: ‘geen eigen tuin’? Als ik het vervolgens uitleg, vinden ze het reuze-interessant en zeggen ze dat dit precies is wat bij mij past.’

‘Fijn om verhalen te delen met elkaar én de wijk’

‘Al zolang ik me herinner, probeer ik zo ecologisch mogelijk te leven. De stap naar biologisch- ecologisch verantwoord wonen, was dan ook een logische’, vertelt kunstenaar Stefan Papp. ‘Uiteindelijk ben ik met mijn intussen ex-vrouw vanuit Arnhem en onze twee dochters naar Eikpunt in Lent verhuisd, nadat we eerder hadden meegeholpen bij de opzet van strowijk Iewan. Ook hier konden we terecht, maar Eikpunt had een wat meer ‘open-armen beleid’ richting gezinnen.’

‘Na onze scheiding heb ik even in Beuningen gewoond, maar ik miste het leven in een gemeenschap, vooral de ‘omarming’ door anderen die je het gevoel geven dat je ‘niet alleen’ staat. Er zijn meer mensen die min of meer denken zoals ik. Die op dezelfde manier omgaan met het milieu, en dus met elkaar. Wéten dat dit bij de meeste mensen in een woongemeenschap leeft, geeft vertrouwen en steun, zo is mijn ervaring.’

‘Toen ik hoorde over Ecodorp Zuiderveld, was ik meteen geïnteresseerd. Ook omdat ik het kon betalen en ik de Waalsprong kende. Bovendien wilde ik mijn dochters dichtbij hun moeder laten wonen. Ik stond op de nominatie voor een studio, wat best klein is, zeker als mijn dochters er zijn. Toch zei ik meteen ‘ja’. Een week later belden de bewoners van het appartement dat ik nu huur, Zij hadden genoeg aan een studio; of ik wilde ruilen? Echt super lief. Ik kreeg meer ruimte én had twee aparte slaapkamers, voor nu ideaal.’

‘Idee is om straks ook meer in contact te komen met mensen in de wijk. Zelf werk ik als ‘verhalen-haler’ in de Geitenkamp, waarbij ik verhalen van mensen ophaal en die met mijn collega’s omsmeed tot een voorstelling voor buurt- en wijkbewoners. Hetzelfde zouden we kunnen doen in Zuiderveld, of andere wijken in de Waalsprong. Het beleven van je eigen verhaal doet veel met mensen. Zeker als je het deelt met anderen, omdat je dan verbinding maakt en elkaar nog beter leert kennen.’

‘Ik heb me nog nooit ergens zo welkom gevoeld’

‘Na 31 jaar Huissen was ik toe aan een nieuwe woonstap’, vertelt gepensioneerd arts Hélène Bontjer. ‘Mijn drie dochters waren uitgevlogen en ik wilde niet achterblijven in een huis waar dat te groot was voor mij alleen. Maar waar moest ik naartoe? In Huissen had ik met plezier gewoond, maar het was tijd voor iets nieuws, iets anders. Automatisch richtte ik mijn blik op Nijmegen. Ik ken de stad, de mensen, heb er gestudeerd. Maar ik wilde wél vóór de brug blijven, dichterbij mijn kinderen.’

‘De afgelopen jaren heb ik verschillende seniorenflats bekeken, maar dat was het niet. Wel werd ik enthousiast van wat ik voelde bij Iewan en woongemeenschap Eikpunt waar ik me ook als lid had aangemeld. Vooral het samen ontwerpen, samen werken aan een eigen woonomgeving, sprak me aan. Helaas was er, gezien mijn leeftijd, geen plaats. Vervolgens kwam CVEG op mijn pad. Daar werd ik nóg blijer van, omdat hier het omzien naar elkaar nog sterker naar voren kwam.’

‘Op mijn verhuisdag dacht ik even: waar ben ik aan begonnen? Ik laat zoveel moois achter. Eenmaal hier aangekomen werd ik opgewacht door een grote groep mensen, klaar om te helpen. Tijdens het sjouwen ontstond er zelfs een file op de trap. Toen ook wist ik weer waarvoor ik had gekozen: wonen tussen leuke, positief ingestelde mensen in een warme en plezierige setting. Nooit heb ik me ergens zo welkom gevoeld.’

‘In het ecodorp wonen relatief weinig ouderen. Daarom wil ik al ‘onze’ 65-plussers een keer uitnodigen en kijken of er interesse is om contact te leggen met senioren in andere delen van de Waalsprong. Met een bioscoop, drie waterplassen en talloze andere mooie plekjes biedt de omgeving alle gelegenheid en ruimte om nieuwe mensen te leren kennen. Die kans wil ik niet laten liggen.’

Wie, wat, hoe ecodorp?

Ecodorp Zuiderveld in de Waalsprong, de eerste duurzame woongemeenschap van de Coöperatieve Vereniging Ecodorpen Gelderland (CVEG), is gebouwd op drie pijlers: duurzaamheid (ecologisch wonen), goed nabuurschap en zorg voor elkaar. Het ‘dorp’ herbergt 19 eengezinswoningen (waaronder drie rolstoelvriendelijke woningen), 27 appartementen/studio’s, een multifunctionele ruimte, huiskamer, gemeenschappelijke keuken, badkamer, berging en (straks) een schuur en gezamenlijke tuin. Voor de bouw van de huizen zijn afgekeurde bakstenen gebruikt, isolatiemateriaal is gemaakt van tweedehands spijkerbroeken. In de woningen staan tweedehands keukens. De schuur bestaat grotendeels uit gebruikt hout. Alle bewoners zijn lid van een of meerdere ‘(sub)kringen’, waarin ze gemeenschappelijke taken uitvoeren en bevoegdheden en verantwoordelijkheden delen. De kringen houden zich onder meer bezig met thema’s op het gebied van ‘bouw en omgeving’, ‘welbevinden en zorg’, ‘organisatie’ en ‘activiteiten’. Wie in aanmerking wil komen voor een ‘eco-woning’, kan zich bij CVEG aanmelden. Geïnteresseerden maken kennis met elkaar en de CVEG-filosofie, volgen verschillende activiteiten en worden (als aspirant-lid) na een verkenningsperiode van een half jaar en een evaluatiegesprek officieel lid van de vereniging. Dit lidmaatschap is tevens de laatste stap richting de (mogelijke) toewijzing van een woning.           

Bron: Waalsprong Nijmegen

Ecodorp Zuiderveld bij EenVandaag op NPO1

Op 20 mei verscheen ons ecodorp Zuiderveld bij het programma EenVandaag op NPO1.

In Nijmegen loopt Marian Aarts trots rond door een enorme tuin waar bewoners druk bezig zijn met de betegeling en beplanting. De rijtjeshuizen zien er op het eerste gezicht niet bijzonder uit, maar vormen samen Ecodorp Zuiderveld, gebouwd door coöperatie Ecodorpen Gelderland.
Het is ze na een paar jaar zwoegen gelukt om 46 woningen te bouwen. De huizen zijn zo duurzaam mogelijk gebouwd, met afgedankte bakstenen en tweedehands keukens. De afwerking doen de bewoners zelf. “Ik ben echt apetrots”, zegt Marian.

Het hele artikel en de opname is hier terug te zien.

(Bron: AvroTros, EenVandaag)