Bezoek aan Ecodorp Aardehuizen in Olst

Geschreven door ons lid José

Vlakbij de spoorlijn Deventer-Olst ligt ecodorp Aardehuizen, naar inspiratie van de Earthships van Michael Reynolds. 23 woningen – 20 koop en 3 huur van de woningbouw- , waarvan de eerste twaalf vanaf 2008 werden gebouwd met autobanden, gevuld met drie grote karrenvrachten zand, aangestampt, op elkaar gestapeld en aan de noordkant en voor warmte-isolatie en -regulatie voorzien van een hardlemen wand. Grotendeels van afvalmaterialen gebouwd. Ter inspiratie mochten leden van onze vereniging langskomen voor een rondleiding.

Estella Fransen, kartrekker van het eerste uur in 2006, deed ons gezelschap CVEG’ers op de druilerige zondagochtend 3 oktober uitgebreid verslag. De meeste bewoners komen niet uit Olst, maar uit Deventer of elders. Een bevlogen wethouder in Olst heeft de doorslag gegeven zodat er anderhalve hectare voor ecologisch wonen beschikbaar kwam. In 2008 werd de spade in de veengrond gezet. Er werd geheid en hijskranen bleken nodig voor het stapelen van de banden. De tijd drong en ondanks de inzet van vele vrijwilligers werd er na de bouw van 11 huizen overgestapt op wanden van houtskeletten met strobalen voor de isolatie. Rond 2015 betrokken ze de woningen na een aantal jaren tijdelijke woonruimte op het terrein en ging ieder de binnenkant van het huis vormgeven. Het bouwen van de daken werd een harde leerschool. Hoewel naarstig geprobeerd is vocht buiten te houden, bleek na anderhalf jaar dat bij een aantal koepel daken schimmelvorming zichtbaar werd. Dit probleem is nog altijd niet helemaal opgelost.

Op de bewoners van twee koopwoningen na zijn de mensen van het eerste uur gebleven. Momenteel is niet iedereen actief voor de gemeenschap, voor activiteiten in het Middenhuis, het onderhoud van de paden en het vele groen. Misschien heeft de lange, intensieve duur van het bouwproces de energie voor het samenleven verzwakt?

Er is geen aspirant-lidmaatschap geweest. Geen training in wat het leven in een eco-gemeenschap van eenieder aan inzet blijft vragen. Want het is niet almaar een rozig samenzijn. Mensen blijven weerbarstig zichzelf en botsen met elkaar, dus dat moet steeds worden aangepakt. Wie het wonen in een ecodorp aangaat, moet zich goed realiseren dat er zich altijd problemen zullen voordoen die om een gezamenlijke aanpak vragen. En het gemeenschappelijke belang overstijgt het individuele.

Estella was heel nadrukkelijk in het bevestigen van haar positieve ervaringen. Ze heeft 77 mensen – 43 volwassenen en 33 kinderen- heel nabij en op allerlei manieren intensief leren kennen. Een gemeenschap van buren die als familie voelt.

Er is veel goed contact met de omliggende buurt. Ook kritiek want de koepels zijn spijtig genoeg niet echt groen begroeid geraakt. De wilgenhaag aan de buitenkant is een prachtige afscherming. En een enkele wantrouwige bezoeker moest constateren dat er allerlei inheemse groente groeide in plaats van ‘onkruid’.

We gingen vol inspiratie huiswaarts. Wie meer wil weten: https://www.aardehuis.nl

Project Wageningen: Samenwerking voor de groei van één mooie beuk

Geschreven door Koen de Kruif

Er zijn mooie ontwikkelingen boven op de Wageningse Berg. De samenwerking van inmiddels vijf clubs maakt het mogelijk om mee te werken en denken met gemeente, provincie en projectontwikkelaars. Onlangs kwamen we samen om elkaar beter te leren kennen. Wat is er het afgelopen jaar gebeurd?

Ruim een jaar geleden nam  de visiegroep ecodorp Wageningen contact met ons op om mee te denken over een mogelijke ecologisch woonproject in Wageningen. Samen met het Platform Duurzaam Wageningen hebben wij vervolgens gekeken hoe we voor ons een positie konden creëren op de mooie locatie op de Wageningse berg. Wij zochten een sprekende naam en hebben gekozen voor ecologisch wooninitiatief ‘de Beuk’. Deze naam valt goed. Er groeien beuken op de berg en bovendien denken veel mensen bij deze naam ‘de beuk erin’. Samen hebben we een missie en visie ontwikkeld, die naadloos aansluit bij de visie van CVEG.

Op de berg lag vroeger het Pieter Pauw Ziekenhuis en nu is er het ecodorp Ppauw en daarnaast nog een asylzoekerscentrum. Nog veel verder terug had Staatsbosbeheer daar het instituut voor bos en natuuronderzoek.  Een deel van de berg is daarom nu in bezit van Staatsbosbeheer en het vroegere ziekenhuis is opgekocht door een projectontwikkelaar. Om woningbouw mogelijk te maken in een gebied met hoge natuurwaarden heeft de gemeente een gebiedsvisie ontwikkeld. Daaraan hebben we meegedaan, waardoor er bouwruimte gecreëerd kon worden in zogenaamde boskamers. Deze bouwruimte geeft mogelijkheden voor ecologische bouw binnen strikte natuurvoorwaarden. In een gemeentelijke motie is daarna gezegd dat er op deze locatie een ecologische woonwijk gebouwd gaat worden en dat ecologische wooninitiatieven daartoe een haalbaarheidsonderzoek mogen uitvoeren. Dat wil de gemeente steunen. De Beuk heeft contact gezocht met de andere geïnteresseerde initiatieven en zo zijn nu ook het initiatief ‘de Hemelbestormers’ en waarschijnlijk gaat ook een jongereninitiatief zich aansluiten.

De kennismakingsbijeenkomst bij ecodorp Ppauw liet veel enthousiasme zien. Natuurlijk voor de magische lunch, maar ook voor de plannen en de mogelijkheden om op die locatie iets te mogen ontwikkelen. We gaan er vol voor!

Leven in een Ecodorp

Verslag geschreven door Ton, CVEG-lid en bewoner van Ecodorp Zuiderveld (Nijmegen)

Heerlijk verbindende ledendagen meegemaakt, waar ik enthousiast van werd, en ik zag ook veel andere mensen enthousiast. Live workshops om te leren om te gaan met wat we allemaal kunnen tegenkomen in het leven in een woongemeenschap. Later ledendagen en CLIPS-trainingen via Zoom vanwege corona.

Maar dan komt het echte Ecodorp Zuiderveld dichterbij, dat is spannend, en in het echt toch weer heel anders dan in de voorbereiding.

Vanwege de gemeenschapsvorming hebben we besloten om zelf de woningen te leemstucen en zelf tweedehands keukens op te snorren en te installeren. Het lijkt meer werk dan we aankunnen en dat geeft verwachtingen en teleurstellingen. De meeste mensen hebben al een leven, met werk, kinderen, familie, kennissen, dat blijft allemaal doorgaan terwijl je er een grote familie bij krijgt die ook veel tijd en inzet vraagt. En waartussen je je plek nog moet vinden en inrichten.

Ik moet opnieuw een drempel over om er ook daadwerkelijk te gaan wonen. Ik moet mezelf voorhouden dat ik dit wil meemaken en dat er altijd nog andere mogelijkheden zijn als het echt niet blijkt te passen. Kan ik de balans tussen mezelf en gemeenschap vinden? Gelukkig ontdek ik vrij snel dat ik zelf kan bepalen wanneer ik mijn deur en mijn gordijnen sluit. Balans vinden blijft moeilijk, maar ik heb het in eigen hand. Dat besef geeft een stuk meer rust.

Het ecodorp is een soort snelkookpan. Wat er gebeurt is zichtbaar en doet wat met me en omdat we ook veel samen willen doen word ik echt in van alles uitgedaagd. Ik ontdek dat ik het moeilijk vind om in mijn eentje ergens verantwoordelijkheid voor te nemen, alleen ergens voor (op) te staan, en ik kan leren van de mensen die dat wel kunnen en doen. Ik merk dat ik zo fanatiek kan zijn in het verdedigen van mijn overtuigingen dat ik mijn gesprekspartner niet meer kan horen. Mogelijk heb ik zelf een oude angst om niet gehoord te worden, mijn stem was ook niet belangrijk. Maar dat is oud, nu is er best ruimte genoeg om te horen en gehoord te worden.

Ik ontdek ook mijn sterkere punten, ik heb gevoel voor verbinding, oog en oor voor mijn medemens, bied graag morele ondersteuning, ben graag bij zaken betrokken die het gemeenschapsgevoel versterken: samen zingen, het vieren van jaarfeesten, ledendagen van de vereniging, in kleinere groepjes met elkaar praten over dingen die ons bezighouden, fijne dingen, moeilijke dingen, treurige dingen. Dat ervaar ik als fijn, zinvol, helpend en helend.

Door een klein steuntje in de rug van een medebewoner zie ik mezelf dingen doen die ik alleen niet had gedaan, zoals bijvoorbeeld zingen op het terras buiten. Ik leer dat ik mezelf best mag laten zien.

Nog meer fijne dingen: het leren kennen van mensen buiten mijn eigen leeftijdsgroep, de frisse blik van jonge mensen, de levendigheid van spelende kinderen in de tuin. De input van de anderen waardoor ik bijvoorbeeld meer leer over de tuin, permacultuur, duurzaamheid, dat verrijkt mij weer.

Samen aanpakken, helpen met bouwen, sjouwen, tegelpaden leggen, lunch klaarmaken, koffiezetten, opruimen, schoonmaken. Allemaal dingen waar ik meer plezier aan beleef wanneer ik ze met anderen samen doe, omdat ze zin hebben in een groter geheel, dan alleen mijn eigen bedoeninkje. Gedeeld plezier is dubbel plezier en gedeeld leed is half zo groot, dat kan ik hier echt ervaren.

Tot mijn grote verrassing ben ik een nieuwe relatie aangegaan, binnen het ecodorp. Allebei zijn we betrokken in de gemeenschap en dragen we ons steentje bij. We zijn een verrijking voor elkaar en ook voor de gemeenschap en natuurlijk brengt ook dit weer uitdagingen en veel leermomenten mee.

Inmiddels zijn alle woningen en gemeenschappelijke ruimtes (GER) geleemstuct. Zo goed als alle keukens zijn geïnstalleerd. De voorlopige groentetuin heeft al een en ander opgeleverd. Er staan her en der al mooie planten, terras en paden zijn betegeld. Er is een wekelijks eetgroepje. Er zijn rondleidingen voor geïnteresseerden. De gemeenschappelijke wasruimte is betegeld, de logeerkamer is in orde, de zoldervloer van de GER is bekleed met kurk, binnenkort worden de vloeren van de GER voorzien van marmoleum en gaan we die ruimtes nieuw inrichten. Het geraamte van de schuur staat overeind. Er werd een zomerweek georganiseerd met leuke activiteiten voor kinderen en volwassenen. Kortom: het borrelt en bruist.

Ton Perry